Photoshop vs Illustrator: Ποια είναι η διαφορά;

Εάν σε ενδιαφέρει η ψηφιακή σχεδίαση και θες να ξεκινήσεις την καριέρα σου, δύο είναι τα προγράμματα επεξεργασίας γραφικών που κυριαρχούν στην αγορά: το Photoshop και το Illustrator και ανήκουν στην εταιρία Adobe.

Ποιες όμως είναι οι διαφορές μεταξύ τους; Ποιο είναι για εσένα;

Βασική διαφορά

Το Photoshop και το Illustrator έχουν αρκετά κοινά στοιχεία, όμως μια είναι η ειδοποιός διαφορά που απαιτεί τα δυο αυτά προϊόντα να εκδίδονται ξεχωριστά. Το Photoshop είναι πρόγραμμα επεξεργασίας βασισμένο σε ράστερ (raster), ενώ το Illustrator χρησιμοποιεί διανύσματα (vector).

H επεξεργασία σε raster χρησιμοποιεί pixel για τη δημιουργία των εικόνων. Εκατομμύρια pixel διαφορετικών χρωματισμών συνδυάζονται για να συνθέσουν αυτή την εικόνα. Όταν κάνεις μεγέθυνση, μπορείς να διαπιστώσεις τα μεμονωμένα pixel, τα οποία από μακριά περνάνε απαρατήρητα. Μια εφαρμογή βασισμένη σε raster που έχουμε χρησιμοποιήσει πολλοί από παιδιά, είναι το MS Paint.

Τα vector είναι σχήματα με τέλεια ομαλές γραμμές που δημιουργούνται με πολλαπλά σημεία / κόμβους. Μπορούν να κλιμακωθούν σε οποιοδήποτε μέγεθος και οι γραμμές θα παραμείνουν απόλυτα καθαρές.

Ένας τρόπος να καταλάβεις τη διαφορά μεταξύ των δύο, είναι να φανταστείς έναν καμβά. Το raster είναι σαν να ζωγραφίζεις πάνω στον καμβά με κάποιο μέσο π.χ. μολύβι ή πινέλο. Από μακριά, μπορεί να φαίνεται καθαρό, αλλά όταν πλησιάσεις από πολύ κοντά, μπορείς να διακρίνεις τυχόν ανωμαλίες ή την υφή στις πινελιές. To vector είναι σαν να κόψεις ένα σχήμα από χαρτί και να το κολλήσεις στον καμβά, έχοντας καθαρές γραμμές χωρίς υφή.

Μορφή Αρχείου

Το raster και το vector, όπως είναι λογικό, είναι δυο διαφορετικές μορφές αρχείων. Κάποιες γνωστές επεκτάσεις αρχείων raster είναι τα JPG, JPEG και PNG. Οι επεκτάσεις των αρχείων vector από την άλλη δεν είναι τόσο διαδεδομένες, αφού αφορούν κυρίως στους σχεδιαστές. Οι πιο γνωστές είναι  το SVG, το EPS και το AI.

Ας μπούμε σιγά-σιγά στα "βαθιά".

Για να αποθηκεύσουμε ένα έργο σε εξέλιξη στο Photoshop, που περιέχει πάνω από ένα επίπεδα (layers) εικόνων ή και κειμένου, το αποθηκέυουμε ως PSD. Η λέξη PSD βγαίνει από το "Photoshop Document" και σημαίνει αρχείο Photoshop. Δίνει την ευκαιρία σε εμάς ή σε κάποιον άλλο να μπορεί να ανοίξει αυτό το PSD στο Photoshop και να συνεχίσει την επεξεργασία, ακόμη και να αναιρέσει ορισμένες από τις αλλαγές που έχουν γίνει. Ωστόσο, για να φτάσει στην τελική μορφή της η εικόνα, πρέπει να εξαχθεί ως κάποιο από τα raster formats που προαναφέραμε, συγχωνεύοντας όλα τα επίπεδα σε ένα ενιαίο επίπεδο, την τελική εικόνα. Σε αυτό το σημείο όμως, οι αλλαγές πλέον δεν μπορούν να αναιρεθούν!

Σε ό,τι αφορά το Illustrator, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ένα αρχείο AI (ή SVG) είναι ταυτόχρονα το αρχείο του έργου και το τελικό προϊόν! Ένα vector αρχείο διατηρεί όλα τα ξεχωριστά επίπεδα των σχημάτων και του κειμένου. Κάποιος μπορεί να αγοράσει ένα αρχείο SVG σαν τελικό προϊόν, να το ανοίξει και να συνεχίσει να δουλεύει πάνω σε αυτό. Παρ' όλ' αυτά, μπορεί να γίνει εξαγωγή και ως αρχείο raster (π.χ. PNG), συγχωνεύοντας όλα τα επίπεδα σε ένα. Συμπερασματικά, το αποτέλεσμα από τις δύο εφαρμογές μπορεί να είναι το ίδιο, αλλά ο τρόπος με τον οποίο θα φτάσουμε εκεί είναι εντελώς διαφορετικός.

Ποιο πρόγραμμα επεξεργασίας γραφικών να χρησιμοποιήσω; Ποιο είναι καλύτερο;

Το κάθε πρόγραμμα έχει τα δικά του δυνατά σημεία. Δεν μπορεί κανείς να πεί ότι το ένα υπερτερεί του άλλου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν και τα δύο!

Όπως υποδηλώνει το όνομά του, το Photoshop χρησιμοποιείται κυρίως για επεξεργασία και χειρισμό φωτογραφιών. Η προσαρμογή της ισορροπίας λευκού (white balance) σε μια φωτογραφία, η αφαίρεση των κόκκινων ματιών, η επιδιόρθωση μιας σαρωμένης φωτογραφίας, η επεξεργασία ενός αντικειμένου σε μια φωτογραφία κ.α. Εάν το σημείο εκκίνησης είναι μια υπάρχουσα εικόνα, το Photoshop είναι η εφαρμογή που πρέπει να χρησιμοποιήσεις.

Το Illustrator χρησιμοποιείται κυρίως για πράγματα όπως ο σχεδιασμός λογότυπων (logo design) και η δημιουργία εικόνων. Η ικανότητα κλιμάκωσης μιας εικόνας και διατήρησης της ποιότητάς της είναι κρίσιμη σε αυτές τις περιπτώσεις. Ένα λογότυπο, για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Είναι σημαντικό όποιος χρησιμοποιεί το λογότυπο να μπορεί να αλλάξει το μέγεθός του χωρίς να το καταστρέψει.

Γενικός κανόνας: Το Photoshop προορίζεται για επεξεργασία και τροποποίηση, ενώ το Illustrator για δημιουργία.

Συμπέρασμα

Το Photoshop και το Illustrator είναι δυο πολύπλοκα προγράμματα επεξεργασίας γραφικών. Μόλις κατανοήσεις τη θεμελιώδη διαφορά "raster vs vector", γίνεται ξεκάθαρο ποιο πρόγραμμα πρέπει να χρησιμοποιήσεις.